NAWIĄZYWANIE DO WCZEŚNIEJ ZDOBYTEJ WIEDZY
Wstęp teoretyczny
Jedną cech charakterystycznych prawie każdego kursu/modułu jest jego sekwencyjność a przekazywany studentom/kom podczas ćwiczeń i wykładów materiał jest ułożony warstwowo – podział spiralny. Najczęstszym elementem ćwiczeń oraz wykładów jest nawiązywanie do wcześniej zdobytej wiedzy w celu utrwalenia wiadomości, sprawdzenia zrozumienia przez wprowadzanych przez prowadzącego/cą pojęć oraz wprowadzenia do nowego tematu.
Studenci/tki często odnoszą wrażenie, że wprowadzany materiał nie łączy się ze sobą a prowadzone zajęcia są odosobnione bez żadnych powiązań.
W związku z powyższym w przypadku kursów/modułów, których zrealizowanie wymaga kilku zajęć, ważne jest, aby prowadzący/a – za pomocą różnych ćwiczeń utrwalających – uświadomił studentom/kom, że wcześniej zdobyta wiedza jest fundamentem do dalszych działań.
Ćwiczenie I: SZYBKA POWTÓRKA (wariant 1)
Mentimeter
W zależności od typu zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium); można na początku i/lub na końcu każdych zajęć
Online/kontaktowo
Synchronicznie
Szybka i efektywna powtórka materiału wprowadzonego na poprzednich zajęciach. Ćwiczenie może być również wykorzystane pod koniec lub w trakcie zajęć w celu sprawdzenia czy zaprezentowany przez wykładowcę/wykładowczynię materiał został zrozumiany przez studentów/ki. Ćwiczenie można również wykorzystać na pierwszych zajęciach w celu zarówno sprawdzenia wiedzy studentów/ek, nawiązania do wcześniej zdobytych umiejętności, jak i może stanowić dobrą rozgrzewkę przed wprowadzeniem nowego materiału.
Ćwiczenie jest najbardziej efektywne w przypadku, kiedy wprowadzony materiał/temat jest rozłożony na kilka spotkań.
Przed przygotowaniem ćwiczenia warto zapoznać się z funkcjami narzędzia Mentimeter: www.mentimeter.com
W przypadku zajęć kontaktowych wymagany jest dostęp do urządzeń mobilnych i Internetu
KROK I
Przed zajęciami prowadzący/a przygotowuje kilka pytań/stwierdzeń/tez sprawdzających
i odnoszących się do poprzednich zajęć lub do tematu, który będzie omawiany na zajęciach.
KROK II
Na początku zajęć, w ramach rozgrzewki, prowadzący/a wyposaża studentów/ki w link do aplikacji, a następnie przedstawia pytania.
KROK III
Studenci/tki odpowiadają na pytania
KROK IV
Prowadzący/a i/lub studenci/tki mogą albo na bieżąco albo po serii zadanych pytań skomentować udzielone odpowiedzi. Jeżeli pytania nawiązują do materiału, który będzie dopiero wprowadzony, to prowadzący/a może powiedzieć studentom/kom, że odpowiedzi (poprawne) poznają w trakcie zajęć.
- Prowadzący/a ma szansę sprawdzić wiedzę studentów/ek zdobytą podczas zajęć
- Prowadzący/a ma szansę zauważyć braki/problemy studentów/ek – tematy oraz zagadnienia, które wymagają uzupełnienia / dopowiedzenia
- Studenci/tki mogą sprawdzić swoje postępy
- Jeżeli ćwiczenie jest wprowadzone na początku zajęć, prowadzący/a otrzymuje informacje na temat stanu wiedzy oraz przygotowania studentów/ek.
– Ćwiczenie może przekształcić się w formę testowania studentów/ek;
+ Nie należy wystawiać ocen; ćwiczenie ma uświadomić studentom/kom postęp i sekwencyjność zajęć
– Ćwiczenie może skrócić czas przeznaczony na wprowadzenie nowego materiału
+ Należy ograniczyć liczbę pytań i przygotować pytania ogólne a nie szczegółowe.
Ćwiczenie II: SZYBKA POWTÓRKA (wariant 2)
Mentimeter
W zależności od typu zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium) wariant 2 najlepiej przeprowadzić na początku zajęć
Online/kontaktowo
Synchronicznie
Szybka i efektywna powtórka materiału wprowadzonego na poprzednich zajęciach. W wariancie 2 odpowiedzialnymi za przygotowanie ćwiczenia są studenci/tki, którzy/re sprawdzają wiedzę zdobytą wcześniej przez swoich kolegów i koleżanki.
Ćwiczenie jest najbardziej efektywne w przypadku, kiedy wprowadzony materiał/temat jest rozłożony na kilka spotkań.
Przed przygotowaniem ćwiczenia prowadzący/a powinien zaznajomić / objaśnić studentom/kom funkcje narzędzia Mentimeter: www.mentimeter.com
W przypadku zajęć kontaktowych wymagany jest dostęp do urządzeń mobilnych i Internetu
KROK I
Pod koniec zajęć prowadzący/a pyta studentów/ki, kto chciałby przygotować dodatkowe zadanie domowe
KROK II
W przypadku zgłoszenia się dużej liczby studentów/ek prowadzący/a wybiera jedną/dwie osoby.
KROK III
Wybrana przez prowadzącego/cą osoba zostaje poinformowana o tym, że ma przygotować na następne zajęcia kilka pytań związanych z wprowadzonym materiałem.
KROK IV
Prowadzący/a tłumaczy (jeżeli to potrzebne) studentowi/studentce zasady działania aplikacji/narzędzia Mentimeter.
KROK V
Student/ka przygotowuje w domu pytania – może je skonsultować z prowadzącym/cą drogą mailową
KROK VI
Na początku następnych zajęć student/ka wyposaża pozostałych studentów/ki w link do narzędzia i zadaje pytania
KROK VII
Studenci/tki odpowiadają na pytania
KROK VIII
Studenci/tki (prowadzący/a również) mogą albo na bieżąco komentować odpowiedzi, albo po serii zadanych pytań skomentować udzielone odpowiedzi
- Zaangażowanie studentów/ek w przygotowanie zajęć
- Prowadzący/a ma szansę zauważyć braki/problemy studentów/ek – tematy oraz zagadnienia, które wymagają uzupełnienia / dopowiedzenia
- Studenci/tki mogą sprawdzić swoje postępy
– Ćwiczenie może przekształcić się w formę testowania studentów/ek przez studentów/ki;
+ Nie należy wystawiać ocen; ćwiczenie ma uświadomić studentom/kom postęp i sekwencyjność
Ćwiczenie III: CZY MAJĄ PAŃSTWO JAKIEŚ PYTANIA
Mentimeter
W zależności od typu zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium); najlepiej przeprowadzić na końcu zajęć; można również w trakcie
Online/kontaktowo
Synchronicznie
Rozwiązywanie problemów/trudności/kwestii spornych, które mogą się pojawić w trakcie wykładu, ćwiczeń, seminarium;
Zachęcanie studentów/ek do zadawania pytań.
W przypadku zajęć kontaktowych wymagany jest dostęp do urządzeń mobilnych i Internetu.
KROK I
W trakcie prezentacji wykładowca/wykładowczyni może poprosić publiczność o zadawanie pytań.
KROK II
Studenci/tki piszą pytania (używając narzędzia Mentimeter), które są wyświetlane.
KROK III
Prowadzący/a może zdecydować, czy pytania są wyświetlane sekwencyjnie czy zebrane w jedną chmurę.
KROK IV
Odpowiedzi na pytania:
Wariant A: Prowadzący/a może odpowiadać na pytania zadane przez studentów/ki
Wariant B: Prowadzący/a może zaangażować studentów/ki w odpowiadanie na pytania.
KROK I
Pod koniec wykładu prowadzący/a prosi publiczność o zadawanie pytań.
KROK II
Studenci/tki piszą pytania (używając narzędzia Mentimeter), które są wyświetlane.
KROK III
Prowadzący/a może zdecydować, czy pytania są wyświetlane sekwencyjnie czy zebrane w jedną chmurę.
KROK IV
Odpowiedzi na pytania:
Wariant A: Prowadzący/a może odpowiadać na pytania zadane przez studentów/ki
Wariant B: Prowadzący/a może zaangażować studentów/ki w odpowiadanie na pytania
- Ćwiczenie pomaga studentom/kom, zwłaszcza tym, którzy nie lubią/boją się zadawać pytania, przezwyciężyć nieśmiałość i brak pewności siebie
- Studenci/tki odnoszą wrażenie, że dzięki anonimowości pytań mają swój głos, a ich udział w zajęciach jest ważny (zdarzają się studenci/tki, którzy nie boją się zadawać pytania, ale chcą – z różnych powodów – pozostać anonimowi)
- Prowadzący/a ma szansę zauważyć braki/problemy studentów/ek – tematy oraz zagadnienia, które wymagają uzupełnienia / dopowiedzenia
- Studenci/tki mogą sprawdzić swoje postępy
– Może się okazać, że studenci/tki zadadzą wiele pytań
+ Przed odpowiedzeniem na pytania prowadzący/a może je pogrupować. W przypadku bardzo dużej liczby pytań prowadzący/a może (po zajęciach) przygotować osobny, wirtualny i otwarty plik z odpowiedziami.
– Pytania zadane przez studentów/ki mogą być nieadekwatne do tematu
+ Prowadzący/a powinien/powinna dokonać selekcji pytań, tłumacząc studentom/kom, dlaczego nie odpowiada na pytania, które nie są związane z tematem.
– Brak chęci/motywacji ze strony studentów/ek do zadawania pytań
+ Prowadzący/a powinien mieć przygotowane kilka pytań, które sam by zadał, np.: A czy zwróciliście państwo uwagę na…? Czy nie uważacie, że….?
Ćwiczenie IV: CHMURA POJĘĆ
Mentimeter; wordclouds.com
W zależności od typu zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium); najlepiej przeprowadzić na końcu zajęć; można również w trakcie
Online/kontaktowo
Synchronicznie
Zebranie dotychczas poznanych pojęć wprowadzonych na zajęciach w celu utworzenia mini-korpusu / aparatu pojęciowego stanowiącego oś prowadzonego cyklu wykładów i/lub ćwiczeń.
W przypadku zajęć kontaktowych wymagany jest dostęp do urządzeń mobilnych i Internetu.
KROK I
Na początku prezentacji wykładowca/wykładowczyni prosi studentów/ki o wpisanie hasła / słowa / frazy / daty / imienia i nazwiska / tytułu które pojawiły się na ostatnich zajęciach i/lub serii zajęć. Ćwiczenie można również przeprowadzić pod koniec zajęć, prosząc studentów/ki o wpisanie hasła / słowa / frazy / daty / imienia i nazwiska / tytułu które pojawiły się podczas wykładu.
Np.:
a) na zajęciach z historii można poprosić studentów/ki o wpisanie dat / postaci historycznych / miejsc / wydarzeń
b) na zajęciach z historii sztuki można poprosić studentów/ki o wpisanie nazwisk artystów / stylów / technik malarskich / nazw dzieł sztuki
c) na zajęciach z literatury można poprosić studentów/ki o wpisanie haseł związanych z konkretną epoką
d) na zajęciach z filmu można poprosić o wpisanie tytułów / nazwisk reżyserów, aktorów / gatunków etc.
KROK II
W trakcie wykonywania ćwiczenia chmura powiększa się (w zależności od liczby studentów/ek można zdecydować o wpisaniu kilku haseł)
KROK III
Po uzupełnieniu studenci/ki razem z wykładowcą/wykładowczynią dokonują analizy wprowadzonych pojęć i mogą wyeliminować / skorygować powtarzające się i/lub nieadekwatne pojęcia
KROK IV
Prowadzący/a zachowuje chmurę, a link do niej przesyła studentom/kom, którzy na jej podstawie mogą:
a) przygotować się do testu końcowego,
b) zbudować korpus pojęć związanych z danym przedmiotem
c) utrwalić wiedzę
- Prowadzący/a może szybko i skutecznie sprawdzić zrozumienie materiału wprowadzonego na zajęciach
- Prowadzący/a ma szansę zauważyć braki/problemy studentów/ek – tematy oraz zagadnienia, które wymagają uzupełnienia / dopowiedzenia (brak istotnych pojęć w chmurze)
- Studenci/tki mogą sprawdzić swoje postępy (widzą, czego się nauczyli oraz czego nauczyli się ich koledzy/koleżanki)
– Przechowywanie i zarządzanie chmurą pojęć może być problematyczne – im więcej chmur, tym więcej pojęć
– Liczba utworzonych chmur pojęć nie powinna być duża.
+ Prowadzący/a może wyznaczyć studenta/tkę, którzy będą zarządzać chmurą.
– Ćwiczenie pozwala zgromadzić cały (albo jego część) aparat pojęciowy wprowadzony na zajęciach istnieje pokusa, aby stosować je rutynowo;
+ Ćwiczenie nie powinno być wykorzystywane na każdych zajęciach.
Ćwiczenie V: GALERIA
Padlet
W zależności od typu zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium); najlepiej przeprowadzić na końcu zajęć; można również w trakcie
Online/kontaktowo;
kontaktowo – warunek: dostęp do urządzeń mobilnych i Internetu
Synchronicznie
Zebranie dotychczas poznanych pojęć wprowadzonych na zajęciach w celu utworzenia mini-korpusu / aparatu pojęciowego stanowiącego oś prowadzonego cyklu wykładów i/lub ćwiczeń oraz uświadomienia studentom/kom sieci powiązań omawianych tematów.
W przypadku zajęć kontaktowych wymagany jest dostęp do urządzeń mobilnych i Internetu.
KROK I
W zależności od przedmiotu wykładowca/wykładowczyni przygotowuje galerię pustych obrazów (puste okna), które posiadają tylko tytuły; np.:
a) w przypadku zajęć z historii podpisuje obrazy hasłami tematycznymi, np.: Rewolucja Francuska, XX wiek, II Wojna Światowa, Ameryka Prekolumbijska, wynalazki
b) w przypadku zajęć z historii podpisuje obrazy hasłami tematycznymi, np.: Pablo Picasso, puentylizm, sztuka sakralna, brutalizm etc.
c) w przypadku zajęć z historii filmu podpisuje obrazy hasłami tematycznymi, np.: komedia romantyczna, kino francuskie, Andrzej Wajda, James Bond
KROK II
Podczas zajęć (na początku lub pod koniec) prowadzący/a w zależności od specyfiki przedmiotu i tematu prosi studentów/ki o uzupełnienie każdego obrazu albo wybranym hasłem tematycznym, albo frazą, albo pełnym zdaniem. W zależności od liczebności grupy można poprosić o uzupełnienie treścią ‘jednego’ lub kilku/wszystkich obrazów.
KROK III
Po uzupełnieniu studenci/tki razem z wykładowcą/wykładowczynią dokonują analizy wprowadzonych pojęć i mogą wyeliminować / skorygować powtarzające się i/lub nieadekwatne pojęcia
KROK IV
Prowadzący/a zachowuje link, a galeria pozostaje otwarta dla studentów/ek; studenci/tki mogą ją uzupełniać w dowolnym czasie i miejscu o nowe pojęcia; galeria może również funkcjonować jako źródło wiedzy podczas powtórek.
- Prowadzący/a może szybko i skutecznie sprawdzić zrozumienie materiału wprowadzonego na zajęciach
- Prowadzący/a ma szansę zauważyć braki/problemy studentów/ek – tematy oraz zagadnienia, które wymagają uzupełnienia / dopowiedzenia
- Studenci/tki mogą uzupełniać galerię w dowolnym miejscu i czasie;
- Studenci/tki mogą sprawdzić swoje postępy
– Ćwiczenie może przekształcić się w formę testowania studentów/ek;
+ Nie należy wystawiać ocen; celem ćwiczenia jest uświadomienie studentom/kom postępu.
– Brak kontroli nad galerią pojęć po zakończonym ćwiczeniu + Prowadzący/a musi od czasu do czasu kontrolować/sprawdzać wprowadzane przez studentów/ki pojęcia
